Registratie van levensbelang voor veiligheid onbegeleide Oekraïense kinderen
UNICEF maakt zich grote zorgen over de kinderen die zonder begeleiding op de vlucht zijn voor de oorlog in Oekraïne. Ook in Nederland komen onbegeleide kinderen aan. Om ervoor te zorgen dat Oekraïense kinderen niet van de radar verdwijnen, is het van groot belang dat zij worden geïdentificeerd en geregistreerd en dat signalen van mensenhandel en uitbuiting snel worden gezien en gemeld. In Nederland zorgt UNICEF met gerichte informatie en voorlichting dat deze kinderen zo snel mogelijk bij de juiste instanties terecht komen.
In totaal zijn meer dan 2 miljoen Oekraïense kinderen in de afgelopen weken het land uit gevlucht, naar omliggende landen, maar ook naar Nederland. Hoeveel van hen zonder eigen ouders of wettelijke verzorgers op de vlucht zijn, is niet bekend. Omdat kinderen niet overal worden geregistreerd, ontbreken betrouwbare cijfers. Ook is niet altijd duidelijk dat het om onbegeleide kinderen gaat, omdat ze bijvoorbeeld met andere volwassenen reizen.
‘De kinderen die uit Oekraïne vluchten, zijn uiterst kwetsbaar. Dit geldt in het bijzonder voor kinderen die alleen reizen of hun familieleden zijn kwijtgeraakt. Zij lopen een groot risico om slachtoffer te worden van mensenhandel en uitbuiting. Registratie en identificatie is voor deze kinderen van levensbelang en zorgt ervoor dat zij de juiste hulp en bescherming krijgen. Ook kunnen zij daardoor worden herenigd met hun familie’, zegt Suzanne Laszlo, directeur van UNICEF Nederland.
Kinderen zonder ouderlijke zorg lopen een verhoogd risico op geweld, misbruik en uitbuiting. Dat risico neemt toe als zij de grens over gaan. Veel Oekraïense kinderen op de vlucht zijn alleenstaand of gescheiden van hun ouders en familieleden. Toen de oorlog begon, woonden alleen al 100.000 kinderen in Oekraïne in instellingen zoals tehuizen en internaten. Bijna de helft van deze kinderen leeft met een beperking. Door evacuaties naar het buitenland reizen zij nu veelal zonder familie. Veel van deze kinderen hebben ouders, familieleden of wettelijke voogden, maar daar is niet altijd duidelijkheid over.
Gevaarlijke signalen
UNICEF heeft signalen dat in de soms chaotische situatie aan de grenzen kinderen uit beeld raken. Suzanne Laszlo van UNICEF Nederland: ‘Duizenden vrijwilligers zetten zich in om vluchtelingen bij de grensovergangen te helpen. Maar in die massale, goedbedoelde zorg van veelal niet-geregistreerde vrijwilligers, kunnen ook mensenhandelaren hun gang gaan. Voor vrouwen en meisjes die alleen reizen is mensenhandel voor seksuele uitbuiting een reëel gevaar. Bekend is dat de risico's op ontvoering, mensenhandel, uitbuiting en illegale adoptie van kinderen groter worden, wanneer grote aantallen mensen grenzen overgaan. Dat is precies wat rond Oekraïne het geval is.’
In Nederland en andere landen
In Nederland geeft UNICEF informatie en voorlichting over de identificatie en registratie van onbegeleide kinderen aan bijvoorbeeld gemeenten en opvangorganisaties. De kinderrechtenorganisatie benadrukt dat er altijd contact moet zijn met officiële instanties als vermoed wordt dat een kind zonder ouders is. Op deze manier kan er voogdij worden geregeld of in het gezag worden voorzien. In Nederland gaat dat via de Raad voor de Kinderbescherming. Wees ook alert op signalen van mensenhandel, uitbuiting en misbruik en meld deze altijd bij de lokale politie, stelt UNICEF. En neem een kind nooit zomaar in huis.
UNICEF roept de autoriteiten in alle landen waar Oekraïense vluchtelingen aankomen op om er alles aan te doen om onbegeleide en van familie gescheiden kinderen te identificeren en te registreren. In de buurlanden van Oekraïne werken UNICEF en UNHCR hierin nauw samen met lokale autoriteiten. Dit gebeurt in de zogenaamde Blue Dots, veilige ruimtes waar kinderen en gezinnen die Oekraïne ontvluchten informatie en hulp krijgen, zoals toegang tot gezondheidszorg, onderwijs, psychosociale ondersteuning en andere hulp.
Bron: UNICEF
