VluchtelingenWerk IntegratieBarometer 2018: Inburgeringsbeleid meer obstakel dan stimulans voor integratie

De zware sancties voor het niet op tijd behalen van het examen leiden tot risicomijdend gedrag zoals het uitstellen van werk en het doelbewust kiezen voor een lager taalniveau. Dat blijkt uit de VluchtelingenWerk IntegratieBarometer 2018 van VluchtelingenWerk Nederland, uitgevoerd door het Verwey-Jonker Instituut. Dorine Manson, directeur van VluchtelingenWerk Nederland: “Vluchtelingen willen graag de taal leren en meedoen, maar het inburgeringsbeleid blijkt in de praktijk eerder een belemmering dan een middel om te integreren.”

Zeer gemotiveerd

Uit het onderzoek blijkt dat vluchtelingen zeer gemotiveerd zijn om in te burgeren. Vluchtelingen zien de taal als sleutel voor deelname aan de samenleving. Bijvoorbeeld voor het leggen van contact met Nederlanders en het vinden van werk. Zij zien zichzelf verantwoordelijk voor het opdoen van deze kennis en vaardigheden. Ook geven zij aan dat er in de inburgering meer aandacht zou moeten zijn voor het opbouwen van sociale contacten. Dit zou volgens inburgeraars zowel helpen om de taal in de praktijk te brengen als hun kansen voor verdere integratie vergroten.

In de praktijk veel obstakels

Vluchtelingen ervaren veel obstakels bij het proces van inburgering. Zij hebben grote moeite bij het vinden van de juiste cursus en het voldoen aan de inburgeringsplicht binnen de gestelde termijn. Zij hebben veel zorgen en stress door hun vlucht, over achtergebleven familieleden en over het op tijd voldoen aan de inburgeringsplicht. Door gebrekkige informatievoorziening maken vluchtelingen keuzes waarvan zij de gevolgen niet kunnen overzien. Uit het onderzoek blijkt dat de sancties voor het niet op tijd voldoen aan de inburgeringsplicht zeer zwaar op de inburgeraars drukken en risicomijdend gedrag veroorzaken. Als zij niet op tijd het examen halen, volgt een boete en moeten zij tot 10.000 euro terugbetalen. Hierdoor kiezen vluchtelingen ervoor om hun slagingskansen voor de inburgering te vergroten door de taal op een lager niveau te leren en stellen zij (vrijwilligers)werk uit.

Meer oog voor het individu

VluchtelingenWerk Nederland adviseert minister Koolmees van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op basis van dit onderzoek om meer oog te hebben voor de persoon achter de inburgeraar. Dorine Manson: “Door meer rekening te houden met persoonlijke omstandigheden, het hanteren van een flexibele inburgeringstermijn en hun motivatie in plaats van wantrouwen als uitgangspunt te nemen voor het beleid, kunnen de resultaten van het inburgeringsbeleid ook in de praktijk aanzienlijk verbeterd worden. Dat geldt niet alleen voor het toekomstige inburgeringsbeleid, maar ook voor de huidige wet. Ook hier valt nog veel winst te behalen.”

Over de VluchtelingenWerk IntegratieBarometer

De VluchtelingenWerk IntegratieBarometer is een periodiek onderzoek naar de integratie van vluchtelingen in Nederland. Dit is de zesde editie, die in opdracht van VluchtelingenWerk Nederland is uitgevoerd door het Verwey-Jonker Instituut.
De VluchtelingenWerk IntegratieBarometer 2018 is geheel gewijd aan het thema inburgering. Centraal staan de beleving van en de ervaring van vluchtelingen en de rol die inburgering speelt in hun leven: het leren van de Nederlandse taal, het kennismaken met de samenleving en de persoonlijke oriëntatie op de invulling van een nieuw bestaan in Nederland.
Voor dit onderzoek zijn diepte-interviews gehouden met inburgeraars en is in focusgroepen met vluchtelingen, maatschappelijk begeleiders en taaldocenten dieper op het thema ingegaan. Dit onderzoek geeft een uniek inzicht in hoe vluchtelingen inburgering ervaren en biedt aanknopingspunten voor toekomstige inburgering.

Bron: Vluchtelingenwerk