De Democratische Republiek Congo voert de lijst aan van ernstige crises die nauwelijks aandacht krijgen in de Nederlandse media. Dat blijkt uit de Vergeten Lijst, die noodhulporganisatie ZOA deze week publiceert. “Journalisten hebben veel aandacht voor de oorlogen in Oekraïne en Gaza, maar over andere ernstige humanitaire rampen in de wereld blijft het oorverdovend stil”, constateert woordvoerder KlaasJan Baas van ZOA naar aanleiding van deze lijst, waarin voor het eerst specifiek de Nederlandse media-aandacht is gemeten.
Colombia
Een verrassende tweede plaats is er voor Colombia. “Het klinkt als een mooie toeristische bestemming”, constateert Baas. “Er is op dit moment geen oorlog of acute natuurramp.” Toch is het in grote delen extreem onveilig en zijn er in totaal ruim 7,5 miljoen mensen ontheemd. Het grootste deel uit eigen land, maar ook 2,7 miljoen mensen die Venezuela ontvlucht zijn. “Maar niemand heeft dat op z’n netvlies als er niet over bericht wordt.”
Verslapte aandacht
Het door hongersnood, overstromingen en interne conflicten geplaagde Zuid-Sudan komt op de derde plek. De aandacht voor nummer vier Syrië is verslapt sinds er minder gevochten wordt, terwijl de humanitaire situatie nog altijd ten hemel schreiend is. Hekkensluiter van deze lijst is Jemen, waar miljoenen burgers het slachtoffer zijn van een jarenlang regionaal conflict en de voedselcrisis die daar het gevolg van is. “Het is bijna cynisch, maar Jemen had hoger op deze lijst gestaan als Houthi-milities geen raketten hadden afgevuurd op westerse schepen. Dat zorgde voor media-aandacht, al kwam de werkelijke humanitaire crisis nauwelijks aan bod.”
Internationale agenda
Hoe erg is het dat niet alle rampen worden belicht? Het is immers onmogelijk om alle crises in de wereld bij te houden. Toch vraagt ZOA niet voor niets aandacht voor deze vergeten rampen. “Aandacht is heel belangrijk. Niet alleen zodat we mensen die lijden onder deze crises kunnen blijven helpen, maar ook om deze rampen op de internationale agenda te houden, zodat er druk uitgeoefend kan worden om de situatie te verbeteren”, zegt de woordvoerder. “Uiteindelijk gaat het ons niet om deze landen, maar om aandacht voor onze medemensen die hier onder lijden. Dat is wat ons drijft.”
Verantwoording van de methode
Voor het samenstellen van de Vergeten Lijst heeft ZOA de ernst van wereldwijde crises vastgesteld aan de hand van cijfers van de Verenigde Naties over het aantal vluchtelingen en ontheemden, de risico-index voor de veiligheid van een land en waar het land staat op de ladder van humanitaire ontwikkeling (Humanitarian Development Index). De zwaarte van een crisis is vervolgens gerelateerd aan het aantal uitingen in de media over de crisissituatie. Uniek aan de Vergeten Lijst is dat specifiek is gekeken naar aandacht in de Nederlandse media. Alle cijfers hebben betrekking op kalenderjaar 2023.
Bron: ZOA
Beeld: Sabine van Leuveren / ZOA