Codes Fondsenwerving

Goede doelen werven donateurs (fondsenwerving), leden en vrijwilligers voor hun programma's en projecten. Dit doen ze op verschillende manieren. Zo werven ze via de telefoon, via online campagnes, per mail en via de post, maar ook via een persoonlijk gesprek op straat, bij evenementen en aan de deur. Bij elke vorm van fondsenwerving maken goede doelen vooraf een inschatting van de investering die ze moeten doen en de opbrengst die ze verwachten. Via de CBF-Erkenning wordt gezorgd dat de wervingskosten van een goed doel in een redelijke verhouding staan tot de totale inkomsten.

Het is van belang dat goede doelen op een verantwoorde manier om steun vragen. Daarom werken goede doelen continu aan kwaliteit en gaan zij zorgvuldig om met donateursgegevens. De wens van de donateur is belangrijk. Het moet bijvoorbeeld duidelijk zijn wie werft en voor welk goed doel.

Afspraken

Reclame codes

Goede doelen moeten zich, als zij een beroep doen op de steun van de samenleving, aan alle codes van de Stichting Reclame Code houden, zoals de Code Telemarketing, de Code Postfilter en de Code Fieldmarketing. Meer informatie over de reclame codes is hier te lezen. Als een organisatie zich niet aan een code houdt, kan een klacht worden ingediend bij de Reclame Code Commissie. De Reclame Code Commissie beoordeelt een klacht aan de hand van de betreffende code en stelt vast of er regels zijn overtreden. Voordat een klacht bij de commissie wordt ingediend, is het raadzaam dit eerst bij het goede doel zelf te melden.

Telemarketing

Het gesprek via de telefoon voor het werven van donateurs en vrijwilligers (telemarketing) is wettelijk geregeld via de Telecommunicatiewet. Consumenten mogen alleen gebeld worden voor commerciële, charitatieve en ideële doeleinden wanneer zij daar expliciet toestemming voor hebben gegeven, óf als er sprake is van een klantrelatie. Omdat goede doelen echt anders zijn dan commerciële partijen en om steun en hulp moeten kunnen vragen bij het publiek is het begrip ‘klant’ anders dan voor commerciële organisaties. Een klant is een donateur, een vrijwilliger of iemand die een manifestatie van een goed doel bijwoont. Zonder voorafgaande toestemming mogen goede doelen iemand bellen die klant is of die niet langer dan drie jaar geleden klant is geweest.

Mensen die geen telefoontje van een bepaald goed doel willen ontvangen ook al zijn ze donateur, vrijwilliger of deelnemer aan een manifestatie, of zijn dit geweest, kunnen dit tijdens het gesprek aangeven via het wettelijke 'recht van bezwaar' (vroeger heette dat ‘recht van verzet’). Het goede doel zal dan niet meer bellen. Dit recht kan alleen per organisatie ingezet worden en niet in één keer voor alle organisaties die aan telemarketing doen.

Code Telemarketing

Naast de Telecommunicatiewet houden goede doelen zich ook aan de Code Telemarketing. Deze code maakt deel uit van de Reclame Code van de Stichting Reclame Code.

Als een goed doel zich niet aan de spelregels houdt, is het goed om eerst het goede doel daar op aan te spreken. Er kan ook een klacht worden ingediend bij de Reclame Code Commissie of bij toezichthouder CBF.

Postfilter

Goede doelen houden zich aan de Code Postfilter. Deze code maakt deel uit van de Reclame Code van de Stichting Reclame Code.

Een goed doel mag (reclame)post versturen aan iemand met wie het goede doel een klantrelatie heeft of heeft gehad (zie hierboven bij telemarketing). Geadresseerde post van een goed doel (geadresseerd is: op naam of ‘aan de bewoners van’) kan worden stopgezet door het goede doel te schrijven of te mailen. Dit heet het 'recht van bezwaar'. Dit recht kan alleen per organisatie ingezet worden.

Als er geen sprake is van een klantrelatie moet het goede doel eerst Postfilter raadplegen. Via Postfilter kan iemand regelen dat er geen geadresseerde reclamepost meer ontvangen wordt van bepaalde soorten bedrijven en organisaties, waaronder goede doelen. Het Nationaal Overledenenregister is er om de verzending van post op naam van een overledene stop te zetten. Dit register valt ook onder de Stichting Postfilter.

Inschrijven voor Postfilter

Bij inschrijving voor Postfilter kan worden aangegeven van welk type organisaties reclamepost voortaan achterwege moet blijven. Een inschrijving blijft 3 jaar geldig en kan daarna worden verlengd. De verwerking van een aanmelding duurt 4 tot 6 weken. Ook via het Nationaal Overledenenregister van Postfilter kan worden voorkomen dat reclamepost binnenkomt op naam van een overledene. Via het register is dit tien jaar te blokkeren. Postfilter is gratis. Wie geen internet heeft, kan schrijven naar Postfilter, Postbus 666, 1000 AR Amsterdam.

Als een goed doel zich niet aan de spelregels houdt, is het goed om eerst het goede doel daar op aan te spreken. Behalve bij de Reclame Code Commissie kan ook een melding worden gedaan bij toezichthouder CBF.

Gedragscodes

Voor verschillende andere wervingskanalen heeft de sector gedragscodes afgesproken.

Huis-aan-huis werving

Voor huis-aan-huis-werving, waarbij goede doelen via een wervingsbureau structurele bijdragen werven voor hun werk, is er een aparte gedragscode opgesteld. De code is opgesteld door de Stichting Regulering Huis-aan-huis Werving. Naast de gedragscode, waar goede doelen en wervingsbureaus zich aan moeten houden, is er ook een wervingsrooster en een planningssysteem. Zo is het voor het publiek en gemeenten duidelijk wie, wanneer, waar aan de deur komt. Voor de huis-aan-huis werving is altijd een vergunning nodig van de gemeente.

Straatwerving

Op straat en op evenementen werven goede doelen ook donateurs die voor langere tijd willen bijdragen aan het realiseren van de missie van een goed doel. Degenen die op straat mensen aanspreken, zijn over het algemeen geen vrijwilligers. Ze zijn meestal werkzaam voor een wervingsbureau dat door het goede doel is ingeschakeld. De wervers en goede doelen moeten zich houden aan de Code Fieldmarketing. Deze code is onderdeel van de Reclame Code van de Stichting reclame Code. Heb je een klacht over straatwerving dan kun je dit altijd melden bij het betreffende goede doel. Op de site van toezichthouder CBF kan men ook een melding of klacht indienen over straatwerven. Er kan ook een klacht worden ingediend bij de Reclame Code Commissie.

Collecte

De collecte is een vertrouwde manier om eenmalig te doneren aan een goed doel. Het is anoniem, snel en eenvoudig. Elk jaar gaan ruim 500.000 collectanten op pad om geld in te zamelen voor het werk van 26 landelijk collecterende goede doelen. Contant geld wordt steeds minder gebruikt. Alle collecterende goede doelen bieden daarom ook de mogelijkheid om te doneren via een QR-code. Er is een Collecterooster waar de 25 landelijk collecterende goede doelen verdeeld zijn over de collecteweken en waarin aangegeven wordt welk goed doel in welke week collecteert. Zo wordt voorkomen dat collectanten voor verschillende goede doelen tegelijk aan de deur komen. Er is ook een collecteprotocol met afspraken en gedragsregels voor de collectant.